حروف الفبای روسی بر پایه الفبای سیریلیک بنا شده است که یکی از مهمترین نظامهای نوشتاری در دنیا محسوب میشود. این الفبا ۳۳ حرف است که شامل ۱۰ مصوت، ۲۱ صامت و ۲ علامت خاص میشود. برخی از این حروف مانند A یا E با حروف زبان انگلیسی مشترک هستند که یادگیری آن را برای انگلیسیزبانان آسان تر میکند. همچنین، این زبان دو حرف خاص ь و ъ دارد که صدایی ندارند و کاربرد آنها سختکننده و نرم کننده حروف کناریشان است. در ادامه این مقاله به حروف روسی، تلفظ آنها، تفاوت و شباهت با زبان لاتین و فارسی و … بیشتر میپردازیم.
اگر به دنبال آموزش رایگان زبان روسی هستید دانلود و نصب اپلیکیشن GO2TRain را به شما پیشنهاد میکنیم. این اپ ضمن آموزش ساختاریافته به شما امکان شرکت در آزمون و تعامل با مدرس و سایر زبان آموزان را میدهد.


حروف الفبای روسی
- گوینده: حروف الفبای روسی
- مدت: ۱دقیقه
حروف الفبای روسی همراه با تلفظ IPA
آشنایی با حروف الفبای روسی (سیریلیک) و تاریخچه کوتاه آن

الفبای روسی بر پایه الفبای سیریلیک، یکی از نظامهای نوشتاری مهم در جهان بنا شده است. الفبای سیریلیک در قرن نهم میلادی توسط برادران سیریل و متودیوس یا پیروان آنها برای زبانهای اسلاوی ایجاد شد و بعدها بهعنوان پایهای برای الفبای زبان روسی مورد استفاده قرار گرفت و با نیازهای این زبان سازگار شد. این الفبا در ابتدا بیش از ۴۰ حرف داشت، اما در گذر زمان سادهتر شده و با نیازهای زبان ملتهای مختلف سازگار شد. امروزه شکل مدرن آن در زبانهای متعددی مانند روسی، بلغاری، صربی، اوکراینی و قزاقی وجود دارد و در بیش از ۵۰ زبان زنده دنیا حضور دارد. الفبای سیریلیک نقشی اساسی در گسترش سواد، فرهنگ و هویت زبانی جوامع اسلاوی ایفا کرده است.
تعداد حروف الفبای روسی و دسته بندی آن ها

حروف الفبای روسی ۳۳ حرف است که شامل ۱۰ مصوت، ۲۱ صامت و ۲ علامت خاص است. در این بخش شما را با تعداد حروف الفبای روسی و دستهبندی آنها آشنا کنیم.
حروف صدادار الفبای روسی
در این جدول میتوانید با حروف صدادار روسی آشنا شوید.
| حرف بزرگ | حرف کوچک |
|---|---|
| А | а |
| Е | е |
| Ё | ё |
| И | и |
| О | о |
| У | у |
| Ы | ы |
| Э | э |
| Ю | ю |
| Я | я |
حروف بیصدا
در زبان روسی ۲۱ حروف بیصدا وجود دارد که شامل بیصداهای زنگدار (звонкие) و بیصداهای بیزنگ (глухие) هستند. هنگام تلفظ بیصداهای زنگدار، تارهای صوتی میلرزند و حروف بیزنگ بدون لرزش تارهای صوتی تلفظ میشوند.
در جدول زیر میتوانید حروف الفبای بیصدا زنگدار روسی را مشاهده کنید.
| حرف بزرگ | حرف کوچک |
|---|---|
| Б | б |
| В | в |
| Г | г |
| Д | д |
| Ж | ж |
| З | з |
| Й | й |
| Л | л |
| М | м |
| Н | н |
| Р | р |
در جدول زیر حروف بیصدا بیزنگ الفبای روسی برای شما جمعآوری شده است.
| حروف بزرگ | حروف کوچک |
|---|---|
| П | п |
| Ф | ф |
| К | к |
| Т | т |
| Ш | ш |
| С | с |
| Х | х |
| Ц | ц |
| Ч | ч |
| Щ | щ |
حروف خاص (ь و ъ)
این دو حروف از نظر نوشتاری، جزوی از الفبای روسی محسوب میشوند، اما از نظر آوایی جزو حروف بیصدا یا صدادار نیستند. یعنی خود این حروف به تنهایی صدا یا آوایی تولید نمیکنند، بلکه روی نحوه تلفظ حروف کناریشان تاثیر میگذارند. در این بخش تاثیر این دو حروف را بررسی میکنیم.
حروف ь (علامت نرم- мягкий знак)
این حروف بیصدا است، اما حروف قبل از خودش را نرم میکند (یعنی باعث میشود زبان هنگام تلفظ آن کلمه، به سمت جلو دهان برود). این حرف میتواند در هر موقعیتی صامت قبلی را نرم کند. به مثال های زیر توجه کنید.
- платье (لباس/پیراهن)
- вьюга (بوران/طوفان برفی)
- воробьи (گنجشکها)
حرف Ъ (علامت سخت- твёрдый знак)
این حرف نیز بیصدا است و کاربرد آن این است که بین یک پیشوند که با حرف بیصدا تمام شده و یکی از حروف صدادار е, ё, ю, я بیاید تا باعث جدایی هجایی آن شود. به مثالهای زیر توجه کنید.
- подъехать (نزدیک شدن با وسیله نقلیه)
- объявление (اعلان/اطلاعیه)
جدول کامل حروف روسی با معادل فارسی و لاتین
در جدول زیر میتوانید تمامی حروف الفبای روسی را با معادل فارسی و لاتین آن مشاهده کنید.
| حروف الفبای روسی | معادل لاتین | معادل فارسی |
|---|---|---|
| А а | a | ا |
| Б б | b | ب |
| В в | v | و |
| Г г | g | گ |
| Д д | d | د |
| Е е | ye / e | یه/ اِ/ یِ (با توجه به موقعیت) |
| Ё ё | yo | یو/ یُ |
| Ж ж | zh | ژ |
| З з | z | ز |
| И и | i | ی |
| Й й | y/j | ی کوتاه/ یِ |
| К к | k | ک |
| Л л | l | ل |
| М м | m | م |
| Н н | n | ن |
| О о | o | اُ/ او |
| П п | p | پ |
| Р р | r | ر |
| С с | s | س |
| Т т | t | ت |
| У у | u | و/ اُو |
| Ф ф | f | ف |
| Х х | kh | خ |
| Ц ц | ts | تس |
| Ч ч | ch | چ |
| Ш ш | sh | ش |
| Щ щ | shch | تقریبا شچ |
| Ы ы | y | صدایی بین ای و او |
| Э э | e | اِ |
| Ю ю | yu | یو/ یُ |
| Я я | ya | یا |
| Ь | صدا ندارد | – |
| Ъ | صدا ندارد | – |
تلفظ صحیح هر حرف همراه با مثال ساده
در جدول زیر تلفظ صحیح هر حرف همراه با مثال ساده برای شما شرح میدهیم.
| حروف روسی | تلفظ صحیح با مثال ساده |
|---|---|
| А а | مانند ar در حرف far انگلیسی |
| Б б | مانند b در کلمه box انگلیسی |
| В в | مانند v در کلمه voice انگلیسی |
| Г г | مانند g در کلمه go انگلیسی |
| Д д | مانند d در کلمه day انگلیسی |
| Е е | مانند ye در کلمه yet انگلیسی |
| Ё ё | مانند yo در کلمه your انگلیسی |
| Ж ж | مانند s در کلمه pleasure انگلیسی |
| З з | مانند z در کلمه zoo انگلیسی |
| И и | مانند ee در کلمه meet انگلیسی |
| Й й | مانند y در کلمه boy انگلیسی |
| К к | مانند حرف k در کلمه key انگلیسی |
| Л л | مانند l در کلمه lamp انگلیسی |
| М м | مانند m در کلمه man انگلیسی |
| Н н | مانند n در کلمه note انگلیسی |
| О о | مانند o در کلمه not انگلیسی |
| П п | مانند p در کلمه pet انگلیسی |
| Р р | مانند r در کلمه rock انگلیسی |
| С с | مانند s در کلمه sun انگلیسی |
| Т т | مانند t در کلمه table انگلیسی |
| У у | مانند oo در کلمه moon انگلیسی |
| Ф ф | مانند f در کلمه food انگلیسی |
| Х х | مانند ch در کلمه scottich loch انگلیسی |
| Ц ц | مانند ts در کلمه انگلیسی boots انگلیسی |
| Ч ч | مانند ch در کلمه chat انگلیسی |
| Ш ш | مانند sh در کلمه short انگلیسی |
| Щ щ | مانند sh و ch در کلمههای fresh و cheese انگلیسی |
| Ы ы | مانند i در کلمه ill انگلیسی |
| Э э | مانند e در کلمه end انگلیسی |
| Ю ю | مانند u در کلمه use انگلیسی |
| Я я | مانند ya در کلمه yard انگلیسی |
| Ь | صدا ندارد |
| Ъ | صدا ندارد |
تفاوت شکل بزرگ و کوچک حروف روسی
در اکثر فونتهای چاپی روسی، حروف بزرگ و کوچک تقریبا همان شکل را دارند، فقط اندازهشان متفاوت است. البته بعضی از حروف روسی، وقتی کوچک میشوند، شکلشان کمی تغییر میکند یا برخی جزئیات متفاوت دارند. مثلا “Б” و “б” فرم متفاوتی دارند.
نوشتار چاپی و دستنویس (Cursive) در زبان روسی
در چاپ استاندارد، حروف بزرگ و کوچک در فونت معمولی تفاوتی ندارد. اما در دستنویس، معمولا با توجه به دست خط و شکسته بودن آن متفاوت است. حروف کوچک در نوشتار دستنویس یا فونتهای italics گای شکل بسیار متفاوتی از حروف بزرگ دارند؛ منحنیها، اتصالات بین خطوط و شیوه نگارش ممکن است متفاوت باشد.همچنین حرف بزرگ معمولا در ابتدای جمله، بهعنوان حرف اول اسمها، نام خانوادگیها و گاهی برای تاکید استفاده میشود. حرف کوچک نیز در بقیه موارد نوشتار به کار میرود.
مقایسه حروف الفبای روسی با الفبای فارسی و لاتین
در این بخش قصد داریم شما را با شباهت و تفاوتهای الفبای فارسی و لاتین آشنا کنیم.
شباهت های حروف الفبای روسی با الفبای فارسی و لاتین
در جدول زیر میتوانید شباهتهای این دو زبان را مطالعه کنید.
| ویژگیها | با حروف فارسی | با حروف لاتین |
|---|---|---|
| ریشه تاریخی | شباهتی ندارند | ریشه تاریخی مشترک از الفبای مشترک به طور غیر مستقیم |
| حروف مشترک | تلفظ مشترک مانند p در زبان روسی که مانند ر در زبان فارسی تلفظ میشود. | حروف مشترک در شکل و صدا |
| لغات | وجود واژگان مشترک مانند بنزین در زبان فارسی و бензин در زبان روسی | دارای لغات مشترک مانند бренд در زبان روسی و a brand در زبان انگلیسی به معنای برند |
| گرامر | شباهتی ندارند | استفاده از جمع و مفرد در هر دو زبان مانند игрушка / toy — игрушки / toys (به معنای اسباب بازی) |
تفاوت های حروف الفبای روسی با الفبای فارسی و لاتین
در جدول زیر تفاوتهای زبان روسی با زبان لاتین را مطالعه کنید.
| ویژگیها | زبان لاتین | زبان فارسی |
|---|---|---|
| تعداد حروف روسی | وجود حروفی که در زبان انگلیسی وجود ندارد | فارسی ۳۳ حرف (شامل ۶ حرف صدادار و ۲۶ حرف بیصدا) و روسی ۳۲ حرف (شامل ۱۰ حرف صدادار، ۲۱ حرف بیصدا و ۲ حرف خاص) |
| ترتیب جملات متفاوت و نوع خط | ساختار انعطاف پذیر در زبان روسی در مقابل ساختار svo (فاعل-فعل- مفعول) در زبان انگلیسی | در روسی خط غیر اتصالی از چپ به راست و در فارسی خط اتصالی و از راست به چپ |
| تعداد حروف متفاوت | تعداد حروف متفاوت (روسی ۳۳ حرف و لاتین ۲۶ حرف) | در فارسی صداها با اعراب نشان داد شده که در روسی این موضوع وجود ندارد |
| نرم شدن، تاثیر حروف کناری و وجود نماد گذاری | در سیریلیک وجود حروفی مانند “Ь” باعث تغییر تلفظ بیصدا یا جداسازی صداها میشود. | در روسی ریشه خط سیریلیک و الفبای یونانی الهام گرفته و در فارسی خط عربی- فارسی است |
| حرف تعریف یا آرتیکلها | در زبان روسی، مانند زبان لاتین از حرف تعریف استفاده نمیشود. |
روشهای سریع برای به خاطر سپردن حروف روسی
برای به خاط سپردن حروف روسی میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید.
استفاده از معادلات ذهنی
در این روش شما میتوانید برای هر حرف یک تصویر یا کلمه در ذهن خود در نظر بگیرید که به یادآوری آن کمک کنید. برای مثال برای یادگیری حرف “Д” میتوانید از شباهت ظاهری آن به خانه کمک بگیرید، زیرا در زبان روسی дом به معنای خانه است.
شروع یادگیری با حروفهای مشابه با زبان مادری یا زبان دوم (انگلیسی)
همانطور که گفتیم، برخی از حروف روسی با حروف انگلیسی یکسان هستند یا تلفظ مشابهی دارند. برای یادگیری سریعتر، میتوانید ابتدا حروف مشابه با زبان انگلیسی یا فارسی را یاد بگیرید.
یادگیری با کلمات واقعی
یادگیری حروف روسی با استفاده از یک لیست انتزاعی میتواند فرآیند یادگیری را طاقتفرسا کند. بنابراین به جای تمرین جداگانه هر حرف، متنهای ساده یا اسامی آشنا را یاد بگیرید و به فایل صوتی آنها گوش دهید.
داشتن استمرار
بین زمانهای یادگیری خود فاصله زیادی نیندازید و هر حرف را چندین بار بنویسید و تلفظ کنید. سپس از خودتان با نوشتن آن حرف امتحان بگیرید.
منابع و ابزار های مناسب برای تمرین حروف الفبای روسی

منابع متعددی برای تمرین این زبان وجود دارد، در این بخش به معرفی آنها میپردازیم.
اپلیکیشنها
یکی از بهترین منابع برای تمرین زبان روسی، اپلیکیشنها هستند؛ زیرا در اپلیکیشنها میتوانید از طریق منابع معتبر، استادان حرفهای و برنامهریزی منظم، این زبان را یاد بگیرید و میزان یادگیری خود را ارزیابی کنید. یکی از این اپلیکیشنها GO2TRain است که دارای استادانی با تجربه، تستهای متعدد، منابع معتبر، برنامهریزی منظم و … است.
فایل صوتی
پادکستها و فایلهای صوتیهای متعددی برای یادگیری الفبای روسی وجود دارد که معمولا در اپلیکیشنها، سایتهای مختلف و پلتفرمهایی مانند یوتوب در دسترس هستند. اکثر ویدئوهای موجود در یوتوب توسط افراد بومی این زبان به زبان انگلیسی منتشر میشود و شما میتوانید تلفظ حروف را به صحیحترین شکل ممکن یاد بگیرید.
ویدئوها
تماشای محتوای بصری برای آموزش حروف الفبای زبان جدید، میتواند تاثیر زیادی در یادگیری آن داشته باشد. این ویدئوها معمولا جالب، سرگرمکننده و آهنگین هستند و تاثیر زیادی در سرعت فراگیری حروف الفبا دارند. شما میتوانید در پلتفرمهایی مانند وبسایتها، یوتوب، اینستاگرام و حتی اپلیکیشنها به این ویدئوها دسترسی پیدا کنید.
کتابها
کتابهای آکادمیک و خودآموز زیادی برای آموزش حروف روسی وجود دارد که هم به صورت پی دی اف و هم به صورت فیزیکی در فروشگاههای مربوطه قابل خریداری هستند. این کتابها معمولا به آموزش گرامر، لغت، مکالمه و موارد مشابه میپردازند.
جمع بندی
ریشه تاریخی حروف روسی به الفبای سیریلیک باز میگردد که یکی از مهمترین نظامهای نوشتاری در دنیا محسوب میشود. الفبای روسی شامل ۱۰ مصوت، ۲۱ مصوت و ۲ صامت خاص است که مجموعا ۳۳ حرف این زبان را تشکیل میدهند. این زبان ویژگیهای مشترکی با زبانهای انگلیسی و فارسی دارد که یادگیری آن را برای فارسیزبانان و انگلیسی زبانان آسانتر میکند. یکی از این ویژگیهای مشترک، واژگان قرضی است؛ برای مثال کلمه بنزین در فارسی و бензин در روسی مشترک است. همچنین در ادامه این مقاله به روشهای یادگیری سریعتر و منابع معتبر برای آموزش بهتر پرداختیم.
شما چه ویژگیهای دیگری از حروف روسی میشناسید؟ آیا روش دیگری برای یادگیری این حروف سراغ دارید؟ نظرات و تجربیات خود را برای ما بنویسید.
سوالات متداول
آیا یادگیری حروف روسی برای فارسیزبانان سخت است؟
یادگیری حروف روسی برای فارسی زبانان میتواند تا حدودی آسان باشد، زیرا هر دو الفبای خاص خود را دارند. با این حال، حروفی مانند “ы” و “й” در روسی وجود دارند که ممکن است برای فارسی زبانان چالشبرانگیز باشد.
آیا حروف الفبای روسی برای کسانی که زبان انگلیسی را بلدند آسانتر است؟
حروف الفبای روسی برای کسانی که زبان انگلیسی بلدند، نسبتا آسانتر است زیرا این دو زبان چند حروف مشابه دارند. اما تفاوتهایی در تلفظ و حروف خاصی مانند “ы” و “й” دارد که ممکن است یادگیری آن را دشوار کند.
چگونه حروف الفبای روسی را سریعتر یاد بگیریم؟
برای یادگیری سریعتر این حروف، بهتر است از روشهای تکرار مکرر، نوشتن و تلفظ هر حروف استفاده کنید. همچنین، گوش دادن به فایلهای صوتی و دیدن ویدئوهای آموزشی میتواند به شناخت حروف کمک زیادی کند.
- منبع: russianpod101




هنوز نظری ثبت نشده است.